Indeling Paleis Noordeinde

Begane Grond

Hieronder volgt de indeling van het paleis per kamer. waarbij ieder kamer een eigen nummer heeft. Diverse kamers hebben een eigen pagina met foto's en beschrijving. Klik daarvoor op de knop onder de foto. Er kan ook op de kamers in de plattegrond worden geklikt.

 1.08 Pergola in de Binnentuin1.21 t/m 1.23 Werkkamer Militaire huis1.20 Toiletten en Garderobe1.09 Werkkamer intendan1.10 Kamer van de hofmaarschalk1.11 Bureau Hofmaarschalk1.12 Secretaresse van de Intendant1.14 Kleedkamer adjudanten1.15 Slaapkamer koning Willem I1.17 Zitkamer kinderverzorgste1.18 Slaap en badkamer Juliana1.19 GangG.0 Gastenvleugel 1e verdieping1.02 Koningstrap1.01 Voorvestibule1.03 Pieter Postzaal1.04 Middenvestibule1.05 Achtervestibule1.06 Ontvangstkamer1.07 Indische zaal1.13 Tuinkamer / Prins Hendrik kamer1.16 Kamer prinses Juliana

Nummer Naam Beschrijving
1.01 Voorvestibule Hal van het paleis en de middeleeuwse kern van het huis samen met 1.04


De hal voor 1940

1.01
 

1.02 Trappenhuis Op deze plek lag eerst een wenteltrap. Ten tijden van Willem V werd hier een rechte trap aangelegd, die haaks op de huidige trap stond. Ten tijden van de grote verbouwing van Willem I werd hier de huidige trap gebouwd.


De trap voor 1940

1.02
 

1.03 Pieter Postkamer Deze kamer wordt gebruikt wachtkamer als nieuwe ambassadeurs hun geloofsbrieven komen overhandigen. 


 

1.03
 

1.04 Middenvestibule Vanaf de middeleeuwen vormde dit stuk de verbinding tussen het voorhuis en het achterhuis. Ten tijden van Frederik Hendrik werd over deze ruimte heen de grote zaal gebouwd. Recentelijk is deze ruimte als rouwkapel gebruikt voor prins Claus, koningin Juliana en prins Bernhard. Mogelijk hebben hier ook de opbaring van koning Willem III en prins Hendrik plaatsgevonden.

1.04
 

1.05 Achtervestibule Ten tijde van Frederik Hendrik en Amalia van Solms begon hier het achterhuis en lag er in het verlengde een trappenhuis ontworpen door Pieter Post. Ten tijden van de grote verbouwing in 1815 is dit gehele achterhuis afgebroken en opnieuw opgebouwd.

 

Tijdens de laatste restauratie werd het hele blok weggebroken en een totaal nieuw trappenhuis gebouwd.

1.05
 

1.06 Ontvangstkamer In vroegere tijd was hier de zogenaamde zilverkamer en waren de ramen voorzien van tralies.

Tegenwoordig wordt deze kamer als wachtruimte gebruikt voor bezoekers van de koningin.

1.06
 

1.07 Indische zaal n deze voormalige audiëntiezaal van de koning werd in 1901 een Indische zaal gebouwd. Dit was een geschenk van de vorsten uit Indië ter gelegenheid van het huwelijk tussen Wilhelmina en Hendrik.


Indische zaal

1.07
 

1.08 Pergola en de  binnentuin Op deze plek stond het Porseleinkabinet van Amalia van Solms. Hier had ze uitzicht op de Bloementuin. Later werd deze tuin en de hoge muur die er om heen loopt de enige afscheiding tussen de woonvleugel en de huizen aan de Molenstaat.

1.08
 

1.09 Werkkamer intendant Oorspronkelijk in 1815 bedoelt als appartement voor de ministerraad. Later logeerkamer, mogelijk zelfs voor vorstelijke bezoekers. Vanaf 1849 was het de salon voor de adjudanten van de koning en koningin. Tegenwoordig de werkkamer van de intendant van de koningin.


Vroegere zitkamer


Kamer Intendant van de koningin

1.10 Kamer van de hofmaarschalk Aanvankelijk was deze kamer ontworpen als 1 ruimte, maar later verdeeld in twee ruimtes. Deze verdeling is ongedaan gemaakt tijdens de laatste restauratie. Het eerst deel was aanvankelijk de entreekamer voor de ministerskamer en de vorstenlogeerkamer (1.09) en het kleine deel was een zitkamer. Na 1898 werd het de slaapkamer van de adjudant van de koningin. Tweede deel van de kamer was het de adjudantenkamer van de koning en later prins Hendrik. Het plafond van deze samengetrokken kamer is afkomstig uit de opgeheven kamer 1.15.


 

1.11 Bureau Hofmaarschalk Aanvankelijk was dit de raadszaal van koning Willem I. In die tijd was dit vertrek zeer luxueus ingericht. In 1885 ging koning Willem III dit vertrek gebruiken als zijn garderobe. Deze functie bleef de kamer houden onder de prinsen Hendrik en Bernhard. Tegenwoordig heeft de Hofmaarschalk hier zijn kamer.
1.12 Secretaresse van de Intendant Deze ruimte was oorspronkelijk groter en liep bijna door tot aan de gang en werd gebruikt als kabinet voor de koning. Feitelijk was het de doorgang naar de particuliere vertrekken van de koning en later de prinsen Hendrik en Bernhard. Vanaf 1909 werd de kamer ook gebruikt als kamer voor de Hofjager van prins Hendrik en de lakei van prinses Juliana. Tijdens de restauratie werd de ruimte verkleind door het inbouwen van een lift.
1.13 Tuinzaal/ Prins Hendrikkamer Deze kamer is lange tijd gebruikt als zitkamer en doorgangskamer naar de tuin. Maar ook is die gebruikt als slaapkamer door koning Willem III. Als laatste heeft Prins Bernhard deze kamer gebruikt als zitkamer. De betimmering en schoorsteen komt uit een vertrek op de eerste verdieping uit de tijd dat die kamer de zitkamer van Prins Hendrik was.


 

1.13
 

1.14 Kleedkamer adjudanten In 1815 werd hier de bad en kleedkamer van de koning gesitueerd. Er stond zelfs een badkuip met warm- en koudstromend water. De watervoorziening was op zolder gesitueerd en werd met koperen buizen aangevoerd. In 1901 werd de badkamer definitief opgeheven en kreeg de kamer de functie van kleedkamer voor de adjudanten van Hendrik en later slaapkamer voor de gouvernante van Juliana. Tegenwoordig is het de kamer van de Grootmeesteres.
1.15 Slaapkamer koning Willem I Van de oorspronkelijke luxueuze inrichting van dit vertrek is niets overgebleven. Tussen 1815 en 1825 én vanaf 1830 was dit de slaapkamer van Willem I. In de tussenliggende periode gebruikte hij het Bruine Kwartier. Koning Willem III verplaatste zijn kamer naar 1.13 en gebruikte deze kamer als ingang voor zijn vertrekken.

Regentes Emma had hier haar werkkamer en na het huwelijk tussen Wilhelmina en Hendrik werd dit de zitkamer voor de adjudanten van prins Hendrik In 1909 werd de kamer gehalveerd.

Toen werd er een trappenhuis aan de achtergevel gebouwd waardoor een deel van de kamer af moest om een doorgang hiervoor te creëren. Tijdens de laatste restauratie is het plafond verwijderd en herplaatst in de samengevoegde ruimte van kamer 1.10. In deze oude slaapkamer bevinden zich nu de toiletblokken en de doorgang naar de trap uit 1909.

1.16 Zitkamer prinses Juliana Tot 1827 was deze hoekkamer ingericht als werkkabinet van Willem I. Na deze tijd werd hij bij het secretariaat getrokken. Deze hoekkamer heeft verschillende functies gehad. Van zitkamer, garderobe, weer zitkamer tot werkkamer van de grootmeester.


 

1.16
 

1.17 Zitkamer kinderverzorgster
Tot 1827 bevond zich hier de 'geheime' trap naar de 1e verdieping. Dit was de verbindingsweg tussen de vertrekken van de koning en de koningin. De rest van de ruimte werd als opslag gebruikt.

In 1909 werd het verbouwd tot zitkamer voor de kinderverzorgster van Juliana. Tegenwoordig in gebruik als werkkamer van de Chef de Bureau van de Grootmeester.

1.18 Slaap en badkamer Juliana Aanvankelijk de bibliotheek van Willem I. Waarschijnlijk zijn de kamers tijdens Willem III niet gebruikt. In 1909 werden beide ruimtes ingericht als slaap en badkamer voor Juliana. De kamer is nu in gebruik als werkkamer van de Ceremoniemeester.


De mogelijke slaapkamer van Juliana
 

1.19 Gang Deze vormde de verbinding langs de vertrekken. Voornamelijk gebruikt door de bediende en hovelingen, want de koninklijke familie ging via de kamers zelf


 

1.20 Toilet en garderobes Tijdens de restauratie van 1984 zijn er aan weerskanten van de vestibule meerdere toiletgroepen en garderobes gebouwd. Tevens zijn er ruimtes gemaakt waar de gasten toilet kunnen maken voordat ze naar het ontvangst gaan.


 

1.21 t/m 1.23 Werkkamer Militaire huis Van deze werkruimtes zijn geen beschrijvingen voor handen
G 0 Gastenvleugel Enkele jaren na de oplevering van het paleis werd ook het gastenkwartier opgeleverd. Helaas is het niet altijd mogelijk te achterhalen welke foto's in welk vertrek zijn genomen. Indien dit het geval is zijn de foto's aangeduid met G 0 Indien het wel bekend is beginnen de nummers met G 1 voor de Begane Grond en met G 2 voor de eerste verdieping.

Top

Voor bezoekers die via zoekmachines of rechtstreekse links op een losse pagina terechtkomen, is het met de onderstaande knop mogelijk de indexpagina te benaderen en zo de gehele site te bezoeken.

Gehele site