D 5 Reichskanzleittrackt

Vorige Overzicht Volgende
 

Achter deze rijkversierde gevel gaan de vertrekken van keizer Frans Jozef I schuil. Deze vleugel is gebouwd om de kantoren van de kanselarij van het Heilig Roomse Rijk der Duitse Naties te huisvesten. Van hieruit werd dus het Duitse rijk tot 1805 bestuurd. Op zich is dit een groot woord, omdat in de praktijk alle vorstendommen zich zelf bestuurde. Alleen enkele overkoepelende aangelegenheden had de keizer nog iets over te zeggen. Na 1805 woonde diverse Habsburgers er in. Nu is het voor een deel opengesteld.
Het museum bestaat uit 3 delen

Keizerlijke vertrekken Sisi museum Zilverkamer
Klik hier Klik hier Klik hier

De ruimtes staan beschreven in de onderstaande tabel, waarvan de nummers corresponderen met de nummers op de plattegrond. Klik op de kamer om naar de beschrijving van deze kamer te gaan. Indien er meer informatie beschikbaar is over deze ruimte, is er een knop te vinden met het kamernummer. Onder aan dit kameroverzicht is een stukje van de geschiedenis te vinden.

Geschiedenis

D01 Kaiserssteige D02 Durchgang raume D03 Vorraum D04 Speisesaal für Stabsoffiziere D05 Cerclezimmer D06 Rauchsalon D07 Trabantenstube D08 Audienzsaal D09 Audienzzimmer D10 Konferenzzimer D11 Arbeitszimmer D12 Schlaffzimmer D13 Grosse Salon D14 Kleines salon

D01

Keizerstrap
Kaiserssteige
Via de Michaëlertor en via de hoofdingang op Platz in Burg komt de bezoeker bij de Keizerstrap uit.

D02
 

D02 Doorgangsruimtes
Durchgang raume
Deze ruimtes diende als bediendevertrekken en verbindingsgangen. Tegenwoordig is hier het eerste deel van het Sisi museum te vinden.

De gang loopt om de koepel van de Michaelsdurchfarth heen. De vensters er naar toe zijn waaiervormig en voorzien van matglas.

Lees hier meer over het Sisi museum

Sisi museum
 

Stephans appartement

De volgende vertrekken werden aanvankelijk bewoond door Frans Napoleon, hertog van Reichstadt. Deze zoon van Napoleon werd na de val van zijn vader in Wenen onder streng toezicht opgevoed. Na de vroege dood van de hertog werden de vertrekken gebruikt door aartshertog Stephan Viktor, uit de tak van de Hongaarse palzgraven. Deze aartshertog viel in 1848 in ongenade, omdat hij er te liberale op na hield.
Na de troonsbestijging van Frans Jozef gebruikte hij deze ruimte als ontvangst en diner ruimte voor kleine groepen, vooral militairen.

Sinds kort maken alle vertrekken van dit appartement deel uit van het Sisi museum.

Sisi museum
 

D03 Antichambre
Vorraum
Oorspronkelijk was dit de toegangskamer tot het appartement en hingen hier Vlaamse wandtapijten die het leven van de Romeinse keizer Augustus voorstelde.

Deze kamer is tegenwoordig anders ingericht. Kijk daarvoor bij het Sisi museum 

Sisi museum
 

D04 Eetzaal voor stafofficieren
Speisesaal für Stabsoffiziere
In deze zaal ontving de hertog van Reichstadt zijn zeldzame bezoekers en dineerde keizer Frans Jozef met zijn stafofficieren.

Het diner duurde altijd 45 minuten. Daarna ging het gezelschap naar de Cerlclekamer

Aan de muur hingen Vlaamse wandtapijten met de werken van Hercules als voorstelling.

Ook deze kamer is tegenwoordig anders ingericht. Kijk daarvoor bij het Sisi museum

Sisi museum
 

D05 Cerclekamer
Cerclezimmer
Deze ruimte diende als ontvangstkamer en "na-tafel"kamer. Na het diner in de eetzaal ging het gezelschap hier verder met de conversatie. Daar het bijna altijd militairen waren, werd hier vaak de strategie besproken van een te voeren slag, of napraten over een eerdere slag.

De kamer was versierd met Vlaamse wandtapijten met afbeeldingen uit het leven van Alexander de Grote. Verder was hier een kostbaar Chinees lakwerkmeubel te vinden. Dit komt uit de verzameling van keizerin Maria Theresia.

Ook deze kamer is tegenwoordig anders ingericht. Kijk daarvoor bij het Sisi museum

Sisi museum
 

D06 Rooksalon
Rauchsalon
De keizer kon er ook voor kiezen zich na het diner in dit vertrek terug te trekken. Hier verbleef hij dan in klein gezelschap, genieten van zijn sigaar.

De kamer was versierd met Vlaamse wandtapijten die het leven van koning David voorstellen.

Tevens was ook hier een kast van Chinees lakwerk te vinden. In de hoek stond een historisch borstbeeld van keizer Maximiliaan I. Het beeld is gemaakt van wit marmer.

Ook deze kamer is tegenwoordig anders ingericht. Kijk daarvoor bij het Sisi museum

Sisi museum
 

Vertrekken keizer Frans Jozef

De komende vertrekken waren de werk- en woonvertrekken van keizer Frans Jozef. Daarvoor werden ze gebruikt door Marie Louise, de 2e echtgenote van Napoleon. Zij verbleef hier niet zo vaak, omdat ze na de val van Napoleon tot hertogin van Parma was benoemd. Meestal verbleef ze dus in Parma en haar zoon liet ze in Wenen achter. Deze mocht niet weg omdat ze bang waren dat Franse Bonapartisten hem zouden ontvoeren en proberen op de troon van Frankrijk te zetten.

D07 Gardezaal
Trabantenstube
Deze zaal diende de keizer als wachtkamer voor de audiëntie-gangers en voor zijn lijfwacht.

Voor deze tijd diende deze kamer als slaapkamer voor de hertog van Reichstadt.

De keizer en zijn bezoekers kwamen door de deur in de achterwand binnen en konden hier wachten tot ze werden opgeroepen. De deur naar de vertrekken van de keizer werden bewaakt door twee lijfwachten. Deze kwamen afwisselend uit verschillende regimenten. Ook andere deuren werden bewaakt. De wachters werden ieder uur afgelost. De gehele wacht werd 's middags voor de hoofdwacht in de Leopoldsvleugel afgelost. Hier kwamen veel mensen naar kijken. Vaak keek de keizer ook even uit zijn raam.

Aan de muur hangen schilderijen van de Spaanse Habsburgers. Ook staat er een model van de oudste fase van de Hofburg.
 

D08 Audiëntiezaal
Audienzsaal
De zaal werd gebruikt als wachtkamer voor de privé audiënties. Maar grotere groepen werden hier door de keizer ontvangen.


Audiëntiezaal zoals die vroeger was

D08
 

D09 Audiëntiekamer
Audienzzimmer

Frans Jozef hield twee keer per week audiëntie. De mensen die audiëntie hadden gevraagd en in de grote audiëntiezaal hun opwachting maakten, werden om de beurt door de adjudant opgeroepen; de opperkamerheer liet ze in de audiëntiekamer binnen. Frans Jozef stond dan achter een lessenaar (de audiëntielijst van 3 januari 1910 ligt er nog).

D09
 

D10 Vergaderkamer
Konferenzzimer

 

In de raadzaal (Konferenzzimmer) zat Frans Jozef zijn ministerraad voor. Aan de muur hangen schilderijen met veldslagen.

D10
 

D11 Werkkamer
Arbeitszimmer

Deze kamer heeft dienst gedaan als werkkamer van Frans Jozef I. Aan de wanden hangen schilderijen van Anton Adam. Links Veldmaarschalk Radetzky in de slag bij Novara in 1849 waar de Italianen werden verslagen. In de hoek staan ook een borstbeeld en zijn sabel. Radetzky is een groot voorbeeld voor de keizer geweest. 

Aan deze kamer is in de loop van de tijd veel veranderd, maar heeft uiteindelijk veel van zijn oorspronkelijke karakter behouden of juist weer terug gekregen.

D11
 

D12 Slaapkamer
Schlaffzimmer


Huidige opstelling

In deze  kamer bracht keizer Frans Jozef zijn avonden en nachten door. Het diende zowel als slaap al woonkamer. Bij binnenkomst valt direct het eenvoudige kleine ijzeren bed op. Aanvankelijk had het keizerspaar een gezamenlijke slaapkamer in de huidige toiletkamer van Elisabeth in de Amalietrackt. Maar in het tweede deel van hun huwelijk gebruikte hij deze kamer.

 D12
 

D13 Grote Salon
Grosse Salon

Deze kamer werd gebruikt als familie salon, zeg maar huiskamer. Maar na de dood van Elisabeth is deze kamer niet meer gebruikt.

In de grote salon (Grosser Salon) hingen tot de opening van het Sisimuseum de beroemde, door Winterhalter geschilderde portretten van Frans Jozef en Sissi.

Tegen de achterwand hangt het schilderij van het defilie ter gelegenheid van het 50 jarig regeringsjubileum van de keizer in 1898
 

D14 Kleine salon
Kleines salon

De kleine salon die als rookkamer in gebruik werd, bevat ondermeer een portret van Maximiliaan en zijn vrouw Charlotte.  Vanuit deze kamer had de keizer toegang tot de vertrekken van zijn vrouw, keizerin Sisi. Zo ook op 30 januari 1889 toen zijn vrouw reeds op de hoogte was gebracht van het verschrikkelijke nieuws van de zelfmoord van hun zoon Rudolf.

Deze kamer heeft een kachel die aan de kamerkant gevuld werd met hout. Meestal gebeurde dit vanaf de achterzijde, aan de gangkant. Naast de kachel staat een versierde kist voor het hout


De Rooksalon in vroegere tijd
 

Top

Op de plaats, waar sedert 1550 een gebouw stond, waar de keizerlijke boekhouding werd bijgehouden, verrees in opdracht van keizer Karel VI in de jaren 1726-1730 de Reichskanzleitrakt, gebouwd door Fischer von Erlach. Hier was tot 1806 de kanselarij van het Heilige Romische Reich gevestigd. Dit regeringsgebouw ging, na de opheffing van het in 1806 Heilige Romische Reich, dienst doen als paleis, waar gasten van de keizer werden ondergebracht. Vanaf 1814 waren deze vertrekken bewoond door Marie Louise en haar zoon, Napoleon Frans, Hertog van Reichstadt. In 1848 werd het tweede deel van de vleugel bewoond door keizer Franz Joseph I. Het eerste stuk werd tussen 1848 en 1867 bewoond door zijn neef, aartshertog Stefanus, paltsgraaf van Hongarije. Na deze tijd gebruikte de keizer zelf deze vertrekken.

 
Wij vinden er zijn woon- en werkvertrekken en de zalen, waar hij zijn audiënties hield. In zijn eenvoudige slaapkamer zien wij zijn bekende ijzeren ledikant. 's Winters placht de keizer meestal in de Hofburg te overnachten, doch de rest van het jaar, woonde hij in Slot Schönbrunn, maar ging hij dagelijks naar de Hofburg om daar zijn werkzaamheden als soeverein te verrichten. Schönbrunn was zijn thuis, de Hofburg zijn bureau. Franz Joseph moeten wij bovenal zien als een consciëntieus mens. De keizer bestudeerde grondig elk staatsstuk, waarbij hem geen détail ontging. Zijn plichtsgetrouwheid uitte zich ook in de straffe dagindeling, die hij zichzelf vrijwillig oplegde. Dat hij 's winters om 5 en 's zomers om 4 uur placht op te staan en voor dag en dauw al aan zijn schrijftafel zat te werden, dwong respect af. Ja, de keizer was een man van vaste gewoonten. Men kon de klok gelijk zetten als men hem in zijn rijtuig zag passeren op zijn dagelijkse tocht van Slot Schönbrunn, door de Mariahilferstrasse, naar de Hofburg.

Vrijwel elke middag hield de keizer audiëntie in de Hofburg, waarbij elke onderdaan, na aanvraag, kon worden toegelaten. Naast edellieden en hoge ambtenaren, werden arbeiders, boeren en kleine middenstanders door de keizer elk afzonderlijk ontvangen, waarbij zij in hun eigen landstaal werden toegesproken. Een ieder kon dus met persoonlijke wensen, klachten en opmerkingen bij zijn keizer komen en er zeker van zijn, dat van hun moeilijkheden notitie werd genomen. De innemende wijze, waarop de keizer iedereen te woord stond, wekte allerwegen sympathie.

Tegenwoordig is er in de eerste ruimtes, waaronder in het Stephans appartement het Sisi museum ondergebracht.

De ruimtes op de begane grond zijn ingericht als Hofsilber- und Tafelkammer, welke doorlopen in de Michaelstrackt Hier is ook de ingang van het museum, winkel en een koffiehuis.


Koffiehuis

Top

Voor bezoekers die via zoekmachines of rechtstreekse links op een losse pagina terechtkomen, is het met de onderstaande knop mogelijk de indexpagina te benaderen en zo de gehele site te bezoeken.

Gehele site